“Organiseer bestaanszekerheid voor nu, straks en later.”
Beste mensen,
Wanneer heeft u voor het laatst naar uw thermostaat of energierekening gekeken?
Er zijn mensen die ernaar kijken en gewoon verder gaan met hun dag. Anderen kijken ernaar en raken in de stress. Sommigen durven er helemaal niet meer naar te kijken.
Voor wie nu denkt: ach dat zal wel meevallen in onze mooie rijke gemeente, wil ik u de bijdrage uit 1986 van onze oud-premier Joop den Uyl in herinnering roepen. Daarin citeert hij Ronald Reagan, waarin Reagan zegt dat er geen politiek van armoede nodig is, want als hij om zich heen kijkt, bijvoorbeeld naar de stad New York zijn alleen de mooie lichtjes van luxe gebouwen, reclameborden en dakrestauranten te zien.
Den Uyl’s reactie daarop was: “Ja maar daaronder (wat niet direct te zien is), daar is de werkelijkheid van de armoede. Dat is de werkelijkheid diegenen die in het donker zijn.”
Onze Krimpenerwaard is geen New York, onze polder nog is veel mooier. Mijn thuis dat ik met trots mijn familie, vrienden en vriendin laat zijn. Wanneer we dan over de mooie polderwegen fietsen langs de vrijstaande woningen in het buitengebied en de vele bedrijvigheid die hier is, lijken de zaken helemaal op rolletjes te gaan.
Maar denk aan de woorden van Den Uyl, we moeten ons niet blindstaren op de vele welvarende bewoners en goed draaiende bedrijven die we hier hebben.
Want achter vele voordeuren zijn er mensen die niet weten wat ze aan moeten met de energiecrisis. Zij wonen in huizen met enkel glas en magere isolatie, waar muurschimmel steeds terugkeert en het ’s nachts koud is. Deze mensen zitten ook in uw wijk, in uw straat en misschien ook deze zaal.
Wat deze mensen nodig hebben, is bestaanszekerheid. Sterker nog, niet alleen deze mensen maar alle mensen, al onze verenigingen en onze ondernemingen. Voor PvdA-GroenLinks is het kernvraagstuk van dit debat dan ook: “Hoe gaan we de bestaanszekerheid van onze samenleving organiseren?”
Bestaanszekerheid is het recht op een fatsoenlijk bestaan. Een plek waar je kunt thuiskomen, een inkomen waar je op kunt rekenen en kansen voor je kinderen. Niet te vergeten passende ondersteuning wanneer het tegenzit.
Om het kernvraagstuk te beantwoorden, is het nodig ‘bestaanszekerheid’ op te breken in drie periodes:
- De situatie nu
- De komende jaren
- De Krimpenerwaard over 80 jaar
De situatie nu
Zojuist hebben we ingestemd met de Aanpak Energiecrisis, de enige maatregel in 2022 is het beschikbaar stellen van ruim 100.000 euro € 101.250 voor de Kindpas. Dit is een goede maatregel!
Tegelijk heeft onze fractie vorig jaar tijdens besprekingen van de Regionale Energiestrategie aandacht gevraagd voor energiearmoede en de raad werd middels een RIB van 16 februari dit jaar geïnformeerd dat er gewerkt wordt aan een plan voor energiebesparende maatregelen.
Pas nu in november hebben we de aanpak Energiecrisis vastgesteld. Wat een goed plan is, maar waarom heeft het zo lang geduurd college?
De mensen in de slechtst geïsoleerde huizen hebben vaak geen geld om hun huis te verduurzamen of zijn afhankelijk van woningbouwcorporaties die pas volgend jaar gaan beslissen wat ze met hun niet-energiezuinige voorraad gaan doen.
De urgentie die het college toont voor het proces rondom het nieuwe gemeentekantoor, hadden we graag bij de Aanpak Energiecrisis gezien.
De komende jaren
Als we de bestaanszekerheid voor de middellange termijn willen organiseren, dan moeten we investeren in de vooruitgang van onze mensen. Die vooruitgang is mogelijk als we zorgen voor betaalbare huisvesting, passende ondersteuning en eerlijke kansen.
Tijdens de verkiezingen in maart hadden alle partijen het over betaalbaar wonen. Nu zijn we ruim een halfjaar verder en was er vanuit oppositie een initiatief nodig om het woondossier te agenderen. Ondertussen wachten bouwontwikkelaars af door diverse onzekerheden. Geacht college, hoe gaan we de woningbouw het komend jaar op gang brengen?
Voorzitter, verder wil Het Rijk dat over acht jaar het percentage sociale huurwoningen 30% bedraagt in elke gemeente. In Krimpenerwaard is dit nu minder dan 28%. Hier dagen we het college uit de toezegging te doen dat nieuwbouw meer dan 30% sociaal wordt.
Alternatieve huisvesting zoals flexwoningen en tiny houses komen maar niet van de grond. Hoe gaan we deze sneller realiseren, geacht college?
In het voorjaar komt er een visie op maatschappelijke voorzieningen. Deelt het college onze visie dat er in elke woonplaats een herkenbare plek moet zijn waar je naartoe kan voor informatie en hulp?
Samengaand met deze sociale steun is ook financiële ondersteuning nodig. In het voorjaar evalueren we het minimabeleid. Inwoners boven de grens van 120% van het sociaal minimum komen steeds krapper rond. Een verbreding van de doelgroep en het aanbod van de minimaregelingen lijkt ons daarom een vereiste maatregel.
Dan eerlijke kansen. Onze jeugd heeft het niet makkelijk. De individualisering zorgt ervoor dat steeds meer jongeren zoekende zijn naar hun identiteit, met alle onzekerheden van dien. Het percentage ouders dat scheidt is groter dan ooit, kinderen zijn hier de dupe van.
Eerlijke kansen kunnen we als politiek organiseren door ongelijk te investeren. Juist door jongeren met problemen meer te helpen, kunnen we voorkomen dat de plek waar je wieg lag bepalend is voor je toekomst.
Dan Krimpenerwaard over 80 jaar.
Wat ik daarover weet is dat de Steinse dijk dan eindelijk afgeschreven is…wat ik niet weet is het hoe zal zijn om hier in de polder te leven. De grootste bedreiging voor ons bestaan is klimaatverandering.
Duurzaam omgaan met onze planeet is niet anders dan bestaanszekerheid organiseren voor onze toekomst en onze nakomelingen.
We kunnen zoals de begroting voorstelt prachtig miljoenen investeren in grote projecten zoals de nieuwe milieustraat, vestiging van een centrale buitendienst en het nieuwe gemeentekantoor. Helaas zal geen van deze keuzes er toe doen als we de opwarming van de aarde niet remmen.
Voorzitter,
Nadenken over de Krimpenerwaard over 80 jaar voelt als in de toekomst kijken, en in de toekomst kijken is een beetje als dromen. PvdA-GroenLinks droomt over een toekomst met bestaanszekerheid.
Als wij mogen dan dromen we van een Krimpenerwaard waarin onze inwoners zich thuis kunnen voelen in hun duurzaam huis, in hun eigen buurt, en in een groene en gezonde omgeving daaromheen. Waar de kernen verbonden worden met 100% klimaat neutrale bussen. Die de weg delen met elektrische auto’s, die in elke straat van alle woonplaatsen kunnen worden opgeladen.
Als wij mogen dromen dan dromen wij van een slagenlandschap waarin voldoende ruimte wordt gegeven aan planten en dieren die nu verdrukt dreigen te worden door het ‘alsmaar-meer-en-groter-denken’ bij onze boerenbedrijven. Dan dromen wij van een landschap waarin het aantal broedvogels per hectare de mate van succes van een bedrijf bepaalt, niet het aantal liters melk.
Als wij mogen dromen dan dromen wij van een gemeente waarin alle huishoudens op weg worden geholpen naar een huis waarin energie afneemt, maar waar energie kan worden geleverd aan het net. Waarbij huizen nauwelijks nog verwarmd hoeven worden, omdat ze toekomstbestendig geïsoleerd zijn.
Wij roepen raad en college op om met ons mee te dromen. Velen van ons kennen het Bijbelse verhaal van Jozef. Jozef werd lang geleden als vreemdeling in Egypte bij de farao geroepen omdat men hoorde dat hij de betekenis van dromen kon uitleggen. Zo hielp hij de farao zijn gedroomde zorgen te duiden en het leverde hem de baan van onderkoning op.
Zijn advies; er komen zeven magere jaren aan; laten we de zeven vette jaren die we tot die tijd nog hebben gebruiken om ons op die magere jaren voor te bereiden. We leggen voorraden aan om ons door de moeilijke tijd heen te slepen. Eigenlijk was hij duurzaam bezig door de bestaanszekerheid voor in de toekomst te organiseren.
Geachte raad, geacht college, het zou ons zo mooi lijken als we voor de Krimpenerwaard een Jozef-plan konden maken. Er liggen drie vette jaren voor ons waarna er één mager jaar al concreet aan de horizon opdoemt. De tijd daarna is ongewis. Waarom gebruiken we die drie vette jaren niet om ervoor te zorgen dat alle huishoudens van de Krimpenerwaard isolatie krijgen?
Dat alle huizen die in de komende jaren hier worden gebouwd klimaatneutraal zijn. Dat iedereen, met of zonder eigen erf of dak, de mogelijkheid krijgt om deel te nemen aan onze lokale energie-opwek.
Dat er in samenwerking met alle natuurorganisaties én boeren van de Krimpenerwaard een beheersplan klaarligt waarin de ecologische waarde van ons prachtige landschap het uitgangspunt is. En waarmee alle betrokken boeren de omschakeling kunnen maken om een eerlijk en duurzaam inkomen te verdienen.
Dit zijn duurzame investeringen in de toekomst van onze gemeente. Stuk voor stuk ook doelen waarvoor we zonder meer de Eneco-gelden zouden kunnen inzetten. Niet om een begroting sluitend te krijgen, maar omdat we er bewust voor kiezen om de bestaanszekerheid nu en later te organiseren.
Afrondend voorzitter,
Als we dat allemaal zouden kunnen bereiken in drie jaar, dan overleven we het ravijnjaar 2026 niet alleen, dan staan we er als Krimpenerwaard ook nog eens beter voor dan ooit. Dan geven we onszelf de best denkbare start van de magere jaren, hoeveel het er ook mogen worden.
PvdA-GroenLinks roept u op om in het belang van ál onze inwoners, gerichte sociale en groene investeringen te doen ter behoeve van een eerlijke en duurzame toekomst.
Dank u wel!
Sandro Kovačić & Bart van Ree
PvdA-GroenLinks Krimpenerwaard
