Door Leo Mudde op 9 september 2016

Huilen om de bomen van Gouderak

Gouderak en zijn bomen, het is een moeizame relatie. Op de groenindex scoort het dorp misschien hoog, maar dat komt dan vooral door het poldergras in de achtertuin en niet door het uitbundige aantal bomen.

Openbaar groen in het algemeen – en bomen in het bijzonder – is zeer bepalend voor de uitstraling en de sfeer van een dorp. Bomen zorgen voor leven, ze trekken vogels aan. Bomen zijn gezond, ze zorgen voor frisse lucht en zuurstof. En bomen vertellen verhalen: oude bomen hebben een geschiedenis. Ze overleven generaties, mensen worden bij wijze van spreken geboren onder een boom en gaan onder diezelfde boom dood. Onderzoek toont ook aan dat mensen gelukkiger worden van bomen.
Bomen, kortom, verdienen respect. Daar moet je zuinig mee omgaan.

Dit alles is bij de gemeente Krimpenerwaard aan dovemansoren gericht. Tenminste, als het over Gouderak gaat. Bomen zijn voor de gemeente vooral lastig, en wat lastig is zaag je omver. Het maakt haar niet uit of haar inwoners gelukkig zijn, als de straatstenen er maar netjes bijliggen.

Ooit had Gouderak een paar mooie, grote bomen. Wie vanuit Gouda het dorp binnenkwam kon ’m niet missen, de monumentale kastanje bij de Waal. Maar een aantal jaren geleden ging ’ie dood. Daar kon de gemeente misschien niets aan doen, maar een verarming was het wel. Honderd meter verder, op de hoek van de Dorpsstraat en de Essendreef, stond tot zes jaar geleden Gouderaks oudste boom, een knoert van een knotes van 120. De boom stond op de beschermde lijst en mocht niet worden gekapt, maar toch gebeurde het. Want er moesten woningen worden gebouwd. De gemeente huilde krokodillentranen: het had niet mogen gebeuren, sorry, even niet opgelet en toen was ‘ie ineens weg – kulsmoezen waarmee het dorp zijn boom niet terugkreeg.

En het is nog geen jaar geleden dat de gemeente Krimpenerwaard, óók in Gouderak, 60 bomen wilde omzagen omdat de straten moesten worden opgehoogd. Het kon echt niet anders, liet het college toen weten aan de PvdA die hierover in de raad vragen had gesteld. Het had, echt waar, álle alternatieven onderzocht, maar die bomen konden niet worden gered. Tot 15 verontruste bewoners een brief stuurden. Toen konden ze ineens wél blijven staan.
Gekozen volksvertegenwoordigers eerst met een kluitje het riet insturen en vervolgens schrikken van een brief met 15 handtekeningen en overstag gaan. Er zijn wethouders om minder weggestuurd.

L’histoire se répète: nu dreigen in hetzelfde dorp meer dan 70 bomen te worden geveld. Niet zomaar bomen, vele daarvan zijn wat je ‘beeldbepalend’ mag noemen. Maar het dorp moet opgehoogd, en daarom is de kap ‘onvermijdelijk’.

Dat er zieke exemplaren tussen zitten, dat kan. Dat er bomen zijn die voor meer overlast dan ‘geluk’ zorgen, dat kan ook. Maar vóór een gemeente besluit 70 bomen te kappen in een dorp dat hier toch al zeer karig mee bedeeld is, mag je verwachten dat ze degelijk onderzoek doet. En niet, zoals nu is gebeurd, een medewerker van de buitendienst met de natte vinger laat bepalen welke boom weg moet en welke mag blijven staan. Voor zo’n ingrijpende beslissing is minstens een deskundig oordeel nodig, over de gezondheid van de bomen en over hun overlevingskansen na een ophoging. En een goede afweging tussen de verschillende belangen.
Dat is niet gebeurd en dat mag dit college, en met name wethouder Ria Boere van de VVD onder wier ogen zes jaar geleden ook al de oude Gouderakse knotes werd omgehaald, worden verweten.
Overigens is de handelwijze van de wethouder ook vanuit democratisch oogpunt zeer discutabel. Als een college zijn besluit niet onderbouwt, hoe kan de raad dan controleren of het een goed besluit is? Moet hij afgaan op Boere’s blauwe ogen? Laat de raad haar hiermee wegkomen, zoals destijds met die knotes die plotsklaps weg was?
Lucebert zei het al: alles van waarde is weerloos. Gelukkig hebben we volksvertegenwoordigers om voor alles wat waardevol is, op te komen. Er is dus nog hoop, gemeenteraad doe je werk!

Gouderak kent een echte bomenwijk, in naam dan: Essendreef, Lindendaal, Iependaal, Beukendaal, Elzenhof, Wilgenhof, Eikenhof – ik begin me af te vragen waar het dorp die straatnamen aan dankt. Misschien stonden die bomen er ooit, maar ze werken nu vooral op de lachspieren.
Tegelijkertijd is het om te huilen.

Leo Mudde is behalve voorzitter van de PvdA afdeling Krimpenerwaard ook en vooral inwoner van Gouderak. Hij schrijft dit op persoonlijke titel.

Ook op Twitter wordt gereageerd op de dreigende kaalslag:
tweetbleekerk

Eerdere berichten op deze site over dit onderwerp:
PvdA wil meer onderbouwing voor kap van 71 Gouderakse bomen (29 augustus 2016)
PvdA wil kaalslag in Gouderak voorkomen (22 juli 2016)

Leo Mudde

Leo Mudde

Laatst genoten opleiding: Sociologie, Erasmus Universiteit Rotterdam. Beroep: Journalist bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Politieke ervaring: Raadslid van 1990-1994 en fractievoorzitter van 1998-2010 in de toenmalige gemeente Ouderkerk.

Meer over Leo Mudde