Hoe snel verzadigt de IJsseldijk?

Hoeveel water kan een dijk hebben? Een infiltratieproef op de Gouderakse Kattendijk moet antwoord geven op die vraag. Tijdens de proef, die zaterdag 19 augustus wordt gehouden, stroomt er tien uur lang water uit een dertig meter lange buis vol gaatjes over het binnentalud van de dijk.

Dat staat gelijk aan ongeveer 10.000 emmers water per uur. “We simuleren dat er water over de dijk loopt”, legt Toon van der Klugt in Het Kontakt uit. “Allerlei sensoren in de dijk meten de waterdruk die op een gecontroleerde manier wordt opgevoerd. Dit geeft ons een beeld van wat er in de praktijk gebeurt.”

De locatie bij Gouderak is volgens de bestuurder van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard niet ‘zomaar’ uitgekozen. “Dit stuk dijk is veilig en moet een complete verzadiging kunnen hebben. We houden het uiteraard goed in de gaten, maar we verwachten niet dat de dijk volledig zal verzadigen.”

Rekenregels
De proef, uitgevoerd door kennisinstituut Deltares, is vooral bedoeld om te controleren of de huidige rekenregels kloppen. “Met de resultaten verwachten we de conservatieve uitgangspunten die we momenteel hanteren voor het berekenen van de veiligheid van dijken verder te kunnen aanscherpen.”

Bij een dijkversterking gaat men nu nog vaak uit van ‘het slechtste scenario’: dat een dijk volledig verzadigt en gaat schuiven. “Ons idee is dat een dijk nooit honderd procent verzadigt. Zo stroomt er door de bodemopbouw een deel van het water af. Als dat zo is, betekent het dat je op sommige plekken minder hoeft te versterken. Zo is het misschien niet altijd nodig om altijd maar diepe damwanden te slaan. Wellicht kan het ook met minder diepe constructies. Dat scheelt je geld én je vermindert de overlast voor omwonenden.”

Het hoogheemraadschap wil de resultaten van de proef gebruiken voor de dijkversterking tussen Krimpen en een deel van Gouderak. Over een lengte van 10 kilometer wordt daar de dijk aangepakt. Kosten: 200 miljoen euro. “Als het meezit zouden we tussen de 5 en 20 miljoen euro kunnen besparen. Zo hoef je niet overal damwanden te slaan.”

Toch zal de impact voor inwoners langs de IJsseldijk groot zijn. Het gaat om een lastige dijkversterking. “Je hebt te maken met een slappe bodem, een smalle, hoge dijk en een diep achterland”, zegt Van der Klugt. “Bovendien is er veel bebouwing. Dat bij elkaar maakt het een heel uitdagende klus.”

Innovatieve dijkversterking
Voor de verkennende fase trekt het waterschap liefst vier jaar uit. Veel langer dan normaal. “Het gaat hier om een innovatieve dijkversterking. Daarom nemen we de tijd om ons goed voor te bereiden op de uitvoering. We hanteren ook een integrale aanpak. Zo is er al volop contact met belanghebbenden, zoals Oasen, Stedin en de gemeentes Krimpenerwaard en Krimpen aan den IJssel, om te kijken of we zaken – zoals de aanleg van leidingen of kabels – kunnen combineren. En ook de aanbevelingen uit de Strategische Visie van Riek Bakker nemen we mee in de verkenning.”

De proef kan rekenen op landelijke aandacht. Van der Klugt vindt dat niet zo vreemd. “Er is ruim 7 miljard euro uitgetrokken voor de versterking van dijken in Nederland. Deze nieuwe methode is misschien niet overal één op één toepasbaar, maar biedt wel kansen. Mogelijk kun je er miljoenen mee besparen.”

Hoewel het nog jaren duurt voordat de IJsseldijk wordt versterkt is er onder bewoners al veel belangstelling. “Het leeft enorm”, merkt Van der Klugt. “Informatiebijeenkomsten worden goed bezocht en bewoners praten en denken echt goed mee. Het mooie is dat iedereen zich ervan bewust is dat het versterken van de IJsseldijk nodig is.”

De infiltratieproef op de Kattendijk begint 08.00 uur ’s morgens en duurt tot 18.00 uur ’s avonds. Bezoekers worden tussen 12.00 en 15.00 uur ontvangen bij gemaal Verdoold. Daar vandaan rijdt er een pendelbus naar de proeflocatie. Bezoekers krijgen in de bus uitleg over de proef. Vanwege de beperkte ruimte en de kans op verstoring van de proef is het niet mogelijk om te parkeren of uit te stappen bij de proeflocatie.

www.povm.nl/infiltratieproef/

Factsheet infiltratieproef

(Bron: Het Kontakt, 14 augustus 2017) 

Lees ook:
Dijkverschuiving verwacht, alleen niet zo snel (Goudse Post, 23 augustus 2017)
Waterexperiment mislukt, dijk verschuift tijdens proef (AD Gouda, 19 augustus 2017)
Bezoek de infiltratieproef op 19 augustus (website hoogheemraadschap)

Eerdere berichten over dit onderwerp:
Aanvullend grondonderzoek IJsseldijk (26 juli 2017)
karres+brands maakt inpassingsplan voor IJsseldijk (6 december 2016)
IJsseldijken niet stabiel en niet hoog genoeg (8 september 2016)
Gouderak toont zich betrokken bij versterking van IJsseldijk (4 februari 2016)
Versterking IJsseldijk: megaklus van meer dan € 200.000.000,00 (19 januari 2016)