Let op uw saeck – ofwel de leer van de bekommernis…

Deze bijdrage gaat over uw eigendom, bijvoorbeeld een stuk grond, dat wordt gebruikt door anderen. Waarschuwing vooraf: dit is een enigszins juridisch getint artikel!

Misschien vraagt u zich af, wat doet zo’n kapitalistisch onderwerp als (grond)bezit op de website van de PvdA Krimpenerwaard? Ik zeg: ja, dat moet, omdat hier (veel?) gemeenschapsgeld mee is gemoeid.

In het blad Binnenlands Bestuur stond onlangs een column van Liesbeth van Leijen over het onderwerp ‘verjaring’. Zij is expert overheidsrecht en schrijver van het veel geprezen boek Illegaal grondgebruik en ruimte.
In deze column wordt een uitspraak van de Utrechtse kantonrechter van 1 april 2015 aangehaald over iemand die te goeder trouw was maar toch een stuk grond kwijtraakte aan zijn buurman. Hoe kon dit? Naast zijn voetpad lag nog een strookje van zijn grond, dat de buren met een ligusterhaag en vervolgens met een schutting ‘opvulden’. Na jaren was die grond eigendom geworden van de buren. Deze uitspraak is belangrijk omdat het een bevestiging is van de leer van de bekommernis: wie zich als eigenaar niet bekommert om zijn of haar eigen grond, kan deze als gevolg van verjaring kwijtraken.

Verjaring en illegaal grondgebruik zijn ingewikkelde zaken. Onze inwoners, maar ook de gemeente Krimpenerwaard moeten dus oplettend zijn. Het is namelijk niet bij iedereen bekend dat de juridische werkelijkheid zich aanpast aan de feitelijke situatie. Het recht volgt de feiten. Eigenlijk is verjaring een boete voor eigenaren die hun bezit verliezen maar niet in actie komen. Van Leijen noemt als voorbeeld dat bij het onderhouden van openbaar groen netjes om schuttingen die op gemeentegrond staan, heen wordt gemaaid. Heel klantvriendelijk zegt zij, maar ondertussen gooit de overheid als eigenaar haar eigen glazen in. Vooral financiële glazen, zeg ik dan.

Als het om grootgrondbezitters, de gemeente of andere overheden gaat is het in ieder geval verstandig snel helderheid te verschaffen. Voor de inwoners maar natuurlijk ook voor de betreffende overheid, bijvoorbeeld de gemeente Krimpenerwaard. Dit is mede van belang in het kader van rechtszekerheid.
Veel van deze overheden zijn namelijk juridisch ”buur” met particulieren/bewoners en lopen dus het risico bij eenzelfde gedrag als de hiervoor geschetste uitspraak van de kantonrechter, aanzienlijke hoeveelheden grond te verliezen. Grond die heel veel geld waard kan zijn.

Het is daarom naar mijn mening noodzakelijk deze locaties/gronden snel te inventariseren in onze gemeente en daarna aan de illegale gebruikers kenbaar te maken dat dit gemeentegrond is. Dit kan door middel van een aanschrijving/rechtsvordering – ook wel het recht van revindicatie genoemd. Dat moet wel binnen 20 jaar. Doe je dit niet dan verlies je na 20 jaar niet alleen het bezit maar ook het recht op eigendom.

Als er geen gemeentelijk belang (meer) is kan de gemeente Krimpenerwaard deze gronden te koop aanbieden aan diegene die de grond al in gebruik heeft en daarmee de gemeentekas, de kas van alle inwoners, spekken.
Misschien is dit wel een onverwachte inkomstenbron en wie weet gaat het wel om heel veel geld. Geld dat we goed kunnen gebruiken om ouderenzorg-, cultuur-, sport- en jeugdfaciliteiten in onze gemeente te optimaliseren of in stand te houden. Het lijkt me in ieder geval zinvol om na te gaan of dit ook in onze gemeente voorkomt en zo ja, vanwege de verjaringsproblematiek, zo snel als mogelijk door de gemeenteraad adequaat beleid te laten opstellen.

Het maakt in ieder geval één ding duidelijk en dat is dat onze inwoners, maar ook de gemeente, waterschappen, provincie en Rijk, die werken met belastinggeld in ons gebied, heel alert moeten zijn op dit soort ontwikkelingen. Voor allen geldt in ieder geval: ‘Let op uw saeck’!

Bas Noorlander is voor de PvdA lid van de raadscommissie.

Bronvermelding
Ik heb voor het schrijven van dit artikel gebruikt gemaakt van teksten die voorkomen in de column van Liesbeth van Leijen in Binnenlands Bestuur van 5 juni 2015. Haar website www.illegaalgrondgebruik.nl geeft nog meer informatie.